ترجمه ی فارسی خطبه ی یک نهج البلاغه (3)

آدم و داستان بهشت:

سپس خداوند آدم را در خانه ای مسکن داد که زندگی در آن گوارا بود. جایگاه او را امن و امان بخشید و او را از شیطان و دشمنی او ترساند. پس شیطان او را فریب داد، بدان علت که از زندگی آدم در بهشت و همنشینی او با نیکان حسادت ورزید. پس آدم(ع) یقین را به تردید و عزم استوار را به گفته های ناپایدار شیطان فروخت و شادی خود را به ترس تبدیل کرد که فریب خوردن برای او پشیمانی آورد. آنگاه خدای سبحان درِ توبه را بر روی آدم(ع) گشود و کلمه ی رحمت بر زبان او جاری ساخت و به او وعده ی بازگشت به بهشت را داد. آنگاه آدم(ع) را به زمین، خانه ی آزمایش ها و مشکلات، فرود آورد تا ازدواج کند و فرزندانی پدید آورد و خدای سبحان از فرزندان او پیامبرانی برگزید.

فلسفه ی بعثت پیامبران ( نبوت عامه ) :

 خدا پیمان وحی را از پیامبران گرفت تا امانت رسالت را به مردم برسانند، آنگاه که در عصر جاهلیت ها بیشتر مردم، پیمان خدا را نادیده انگاشتند و حق پروردگار را نشناختند و برابر او به خدایان دروغین روی آوردند و شیطان مردم را از معرفت خدا بازداشت و از پرستش او جدا کرد. خداوند پیامبران خود را مبعوث فرمود و هر چندگاه متناسب با خواسته های انسانها، رسولان خود را پی در پی اعزام کرد تا وفاداری به پیمان فطرت را از آنان بازجویند و نعمتهای فراموش شده را به یاد آورند و با ابلاغ احکام الهی حجت را بر آنها تمام نماید و توانمندی های پنهان شده ی عقل ها را آشکار سازند و نشانه های قدرت خدا را معرفی کنند. مانند سقف بلند پایه ی آسمانها بر فراز انسانها، گاهواره ی گسترده ی زمین در زیر پای آنها، و وسایل و عوامل حیات و زندگی و راه های مرگ و مردن و مشکلات و رنج های پیر کننده و حوادث پی در پی که همواره بر سر راه آدمیان است. خداوند هرگز انسانها را بدون پیامبر یا کتابی آسمانی یا برهانی قاطع یا راهی استوار رها نساخته است. پیامبرانی که با اندک بودن یاران و فراوانی انکار کنندگان، هرگز در انجام وظیفه ی خود کوتاهی نکردند. بعضی از پیامبران، بشارت ظهور پیامبر آینده را دادند و برخی دیگر را پیامبران گذشته معرفی کردند. بدین گونه، قرن ها پدید آمد و روزگاران سپری شد. پدران رفتند و فرزندان جای آنها را گرفتند.

فلسفه ی بعثت پیامبر خاتم(ص):

تا اینکه خدای سبحان برای وفای به وعده ی خود و کامل گردانیدن دوران نبوت، حضرت محمد(ص) را مبعوث کرد. پیامبری که از همه ی پیامبران، پیمان پذیرش نبوت او را گرفته بود. نشانه های او شهرت داشت و تولدش بر همه مبارک بود. در روزگاری که مردم روی زمین دارای مذاهب پراکنده، خواسته های گوناگون و روشهای متفاوت بودند. عده ای خدا را به پدیده ها تشبیه کرده و گروهی نامهای ارزشمند خدا را انکار و به بت ها نسبت می دادند و برخی به غیر خدا اشاره می کردند. پس خدای سبحان مردم را به وسیله ی محمد(ص) از گمراهی نجات داد و هدایت کرد و از جهالت رهایی بخشید. سپس دیدار خود را برای پیامبر(ص) برگزید و آنچه نزد خود داشت برای او پسندید و او را با کوچ دادن از دنیا گرامی داشت و از گرفتاری ها رهایی بخشید و کریمانه قبض روح کرد.

ضرورت امامت پس از پیامبران الهی:

رسول گرامی اسلام در میان شما مردم جانشینانی برگزید که تمام پیامبران گذشته برای امت های خود برگزیدند؛ زیرا آنها هرگز انسانها را سرگردان رها نکردند و بدون معرفی راهی روشن و نشانه های استوار از میان مردم نرفتند.

----------------------------------------

کتاب شریف نهج البلاغه، محمد دشتی، ص25

 

ترجمه ی فارسی خطبه ی یک نهج البلاغه (2)

شگفتی خلقت فرشتگان: 

سپس آسمانهای بالا را از هم گشود و از فرشتگان گوناگون پُر نمود. گروهی از فرشتگان همواره در سجده اند و رکوع ندارند و گروهی در رکوعند و یارای ایستادن ندارند و گروهی در صفهایی ایستاده اند که پراکنده نمی شوند و گروهی همواره تسبیح می گویند و خسته نمی شوند و هیچگاه خواب به چشمشان راه نمی یابد و عقل های آنان دچار اشتباه نمی گردد. بدن های آنان دچار سستی نشده و آنان دچار بی خبری برخاسته از فراموشی نمی شوند. برخی از فرشتگان امینان وحی الهی و زبان گویای وحی برای پیامبران می باشند که پیوسته برای رساندن حکم و فرمان خدا در رفت و آمدند. جمعی از فرشتگان حافظان بندگان و جمعی دیگر دربانان بهشت خداوندند. بعضی از آنها پاهایشان در طبقات پایین زمین قرار گرفته و گردن هاشان از آسمان فراتر و ارکان وجودشان از اطراف جهان گذشته، عرش الهی بر دوشهایشان استوار است، دیدگان به زیر افکنده و در زیر آن، بالها را به خود پیچیده اند. میان این دسته از فرشتگان با آنها که در مراتب پایین تری قرار دارند، حجاب عزّت و و پرده های قدرت فاصله انداخته است. هرگز خدا را با وهم و خیال در شکل و صورتی نمی پندارند و صفات پدیده ها را بر او روا نمی دارند. هرگز خدا را در جایی محدود نمی سازند و نه با همانند آوردن، به او اشاره می کنند.

شگفتی آفرینش آدم(ع) و ویژگیهای انسان کامل:

سپس خداوند بزرگ، خاکی از قسمتهای گوناگون زمین، از قسمتهای سخت و نرم، شور و شیرین گرد آورد. آب بر آن افزود تا گِلی خالص و آماده شد و با افزودن رطوبت چسبناک گردید که از آن اندامی شایسته و عضوهایی جدا و به یکدیگر پیوسته آفرید[1]. آن را خشکانید تا محکم شد. خشکاندن را ادامه داد تا سخت شد تا زمانی معیّن و سرانجامی مشخص، اندام انسان کامل شد. آنگاه از روحی که آفرید در آن دمید تا به صورت انسانی زنده درآمد. دارای نیروی اندیشه که وی را به تلاش اندازد و دارای افکاری که در دیگر موجودات تصرّف نماید. به انسان اعضا و جوارحی بخشید که در خدمت او باشند و ابزاری عطا فرمود که آنها را در زندگی به کار گیرد. قدرت تشخیص به او داد تا حق و باطل را بشناسد[2] و حواس چشایی و بویایی و وسیله ی تشخیص رنگها و اجناس مختلف را در اختیار او نهاد. انسان را مخلوطی از رنگهای گوناگون و چیزهای همانند و سازگار و نیروهای متضاد و مزاج های گوناگون، گرمی، سردی، تری و خشکی قرار داد. سپس از فرشتگان خواست تا آنچه در عهده دارند انجام دهند و عهدی را که پذیرفته اند وفا کنند، اینگونه که بر آدم سجده کنند و او را بزرگ بشمارند و فرمود: « بر آدم سجده کنید. پس فرشتگان همه سجده کردند جز شیطان » غرور و خود بزرگ بینی او را فرا گرفت و شقاوت و بدی بر او غلبه کرد و به آفرینش خود از آتش افتخار نمود و آفرینش انسان از خاک را پَست شمرد. خداوند برای سزاوار بودن شیطان به خشم الهی و برای کامل شدن آزمایش و تحقق وعده ها به او مهلت داد و فرمود: « تا روز وقت معلوم ( رستاخیز ) مهلت داده شدی.»

 

--------------------------------------------------

[1]. اشاره به علم آنتروپولوژی ( انسان شناسی)

[2]. اثبات امکان شناخت و ردّ تفکر نهیلیسم و پوچگرایی که شناخت را ممکن نمی دانند.

منبع: کتاب شریف نهج البلاغه، محمد دشتی (ره)، ص 23